Podrška IT industriji podrazumeva uključivanje i poznavanje više grana prava, i to sa drugačijim pristupom i razumevanjem industrije na koju se predmetne pravne norme primenjuju.
Jedna od tih grana prava je svakako korporativno pravo u okviru čijih normi se kompanije između sebe usaglašavaju oko međusobnih prava i obaveza. Dalje, jedan od bitnijih aspekata je svakako radnopravni, i to odnos između angažovanih programera koji učestvuju na projektima i naručilaca posla, koji mogu biti kako velike kompanije, tako i sitni podizvođači ili programeri kojima je potrebna pomoć i podrška.
Takođe, jedno od ključnih pitanja je i intelektualna svojina na stvorenom proizvodu visoke tehnologije, odnosno prava na ekonomsku eksploataciju istog, prava koja zadržavaju učesnici na projektu. Zavisno od vrste ugovornog odnosa sa programerima, često se u praksi zaključuje i ugovor o narudžbini autorskog dela, gde se podrobno definišu odnosi između ugovornih strana. U stranoj sudskoj praksi, već stvorenim računarskim programima odnosno pravima na istim se raspolaže ugovorima o licenci.
Iako su u srpskom pravu ovi ugovori rezervisani za prava industrijske svojine, veliki broj rešenja iz licencnih ugovora se i kod nas može preneti na ugovore kojima se regulišu prava na softverima i drugim proizvodima odnosno uslugama iz industrije visoke tehnologije i komunikacije. Sastavni deo svakog ugovora u ovoj oblasti, ili pak zaseban ugovor koji ga prati, javlja se i ugovor o poverljivosti, kojim ugovorne strane, a pogotovu naručilac posla čuva svoje poslovne interese i informacije koje poseduje.
Kako je softver/računarski program u većini slučajeva autorsko delo i samo u retkim situacijama ispunjava uslove patentibilnosti, postupak obezbeđivanja dokaza o pravu prvenstva u vremenu je takođe veoma bitan segment njegove zaštite i budućeg ostvarivanja prava.
Zakon o autorskom i srodnim pravima popisuje da se autorsko pravo ustupa Autorskim ugovorom, što je osnovni ugovorni odnos kada govorimo o ustupanju autorskog prava na računarskom programu. Međutim, ukoliko govorimo o ustupanju prava na računarskom programu koji u trenutku zaključenja ugovora još uvek nije završen, odnosno još uvek ne postoji, tada se može zaključiti i Ugovor o narudžbini računarskog programa (autorskog dela) u kom slučaju je predmet ugovora ustupanje budućeg primerka autorskog dela koje će tek nastati, a sve prema specifikacijama i opisu ustupljenih prava, koje informacije su deo samog ugovora. Ovaj drugi ugovor je u praksi podjednako zastupljen kao i autorski ugovor.
Autorski ugovor – Ugovor o ustupanju/prenosu autorskog prava na računarskom programu
Autorski ugovor se zaključuje u pismenoj formi i njegova je svrha ustupanje ili prenos autorskih prava u celini. Autorski ugovor sadrži: imena ugovornih strana, naslov, odnosno identifikaciju autorskog dela, prava koja su predmet ustupanja, odnosno prenosa, visinu, način i rokove plaćanja autorske naknade ako je ugovorena, kao i sadržinska, prostorna i vremenska ograničenja ako postoje. Zakon daje slobodu ugovornim stranama da ugovore naknadu ili da dogovore besplatno ustupanje prava, s tim što ako se u tom slučaju ispostavi prihod ostvaren korišćenjem autorskog dela premašuje troškove njegovog korišćenja u obimu koji bi omogućio plaćanje autorske naknade, autor računarskog programa ima pravo da traži izmenu autorskog ugovora radi ugovaranja naknade. Za autorski ugovor je važno i pravilo o tumačenju njegovih odredbi – u slučaju sumnji odnosno tumačenja o sadržini i obimu prava koje se ustupa, odnosno prenosi autorskim ugovorom smatra se da je ustupljeno, odnosno preneseno manje prava. Ovakvom odredbom zakonodavac staje na stranu autora, što je jedan od razloga zbog kog se ustupljena prava moraju detaljno i taksativno navesti.
Ugovor o narudžbini autorskog dela – računarskog programa
Ugovorom o narudžbini autorskog dela– računarskog programa, koji se još naziva i Software development agreement autor se obavezuje da za naručioca izradi autorsko delo i preda mu primerak istog, u kom slučaju naručilac ima pravo da objavi delo i da stavi u promet primerak dela koji mu je autor predao, a autor po pravilu zadržava ostala autorska prava, ako ugovorom o narudžbini nije drukčije određeno. Međutim u ovom slučaju postoji izuzetak koji se odnosi na računarski program za razliku od opšteg pravila. Ukoliko je na osnovu ugovora o narudžbini autorskog dela izrađen dakle računarski program, naručilac stiče sva prava iskorišćavanja računarskog programa, ako ugovorom nije drukčije propisano.
Ugovor o licenci
U Republici Srbiji Ugovor o licenci definisan je kao pravni posao kojim se davalac licence obavezuje da sticaocu licence ustupi, u celini ili delimično, pravo iskorišćavanja pronalaska, tehničkog znanja i iskustva, žiga, uzorka ili modela, a sticalac licence se obavezuje da mu za to plati određenu naknadu. Iz navedene zakonske definicije možemo zaključiti da je zakonodavac ovom ugovoru namenio svrhu regulisanja prometa prava industrijske svojine, odnosno patenata i žigova na prvom mestu, dok je promet subjektivnog autorskog prava vezan za autorske ugovore, kako je već objašnjeno.
Međutim, u rešenjima zastupljenim u drugim državama, ugovor o licenci predstavlja osnovni oblik uređenja saglasnosti volja i povodom prometa autorskog prava. A usled sve učestalijeg prekograničnog prometa autorskog prava na računarskom programu, sticaoci prava u Republici Srbiji su u najvećem broju slučajeva prinuđeni da stupaju u ugovorne odnose gde je ugovoreno materijalno pravo neke druge države, a model ugovora sa kojim se saglašavaju prilikom stupanja u ugovorni odnos upravo je ugovor o licenci.
Usluge sastava ugovora:
- Ugovori o licenci
- Ugovori o delu
- Ugovori o poslovno-tehničkoj saradnji
- Ugovori u radu
- Prava intelektualne svojine na proizvodima visoke tehnologije
- Request for information / RFI
- Request for proposal / RFP
- Scope statement
- Statement of Work
- NDA ugovori
- Master Service Agreement
- Ugovori o narudžbini autorskih dela / Software development agreement
- Uspostavljanje autorskopravne zaštite nad računarskim programima i bazama podataka