REGISTAR MEDIJA
Agencija za privredne registre Republike Srbije vodi javni Registar medija, gde su dostupni podaci o svakom mediju i njegovom vlasniku.
S obzirom da medij nema svojstvo pravnog lica, na vebsajtu Agencije za privredne registre, javnosti su dostupni finansijski izveštaji osnivača medija, i to za celokupno privredno društvo ne iza poslovanje u vezi predmetnog medija pojedinačno.
Međutim, finansijski izveštaji se dostavljaju godišnje i ažuriraju se na veb sajtu APR-a sa kalendarskim zakašnjenjem i po godinu i po dana.
Uz podatake o samom mediju i osnivaču, u Registar medija se upisuju i novčana sredstva koja je medij dobio na ime pomoći od nadležnih ministarstava, gradova i lokalnih samouprava, a na osnovu konkursa za finansiranje medija, predviđenih ZJIM-om.
Pored registra medija koji na osnovu ZJIM, vodi APR, Regulatorno telo (REM), vodi paralelno Registar pružalaca medijskih usluga kao i evidenciju pružalaca medijskih usluga na zahtev, za elektronske medije za koje je ovo telo nadležno.
U Registar medijskih usluga, REM upisuje izrečene opomene i mere imaocima dozvola za emitovanje sadržaja, koje zabeležbe se brišu iz registra posle 2 godine
Neblagovremeno ažuriranje dokumentacije u registraima medija je veliki problem, a ne postoji pravni instrument koji bi Registre primorao na češće ažuriranje baza podataka.
Which media organizations are covered by the reporting requirements? To whom must disclosure be made? How often/ in what cases has the data to be updated?
Mediji su obavezni po zakonu da dostavljaju informacije Registru medija odnosno REM-u, radi upisa istih u registar.
Potreba dokumenta koja se prilažu uz registracionu prijavu, propisana su posebnim Pravilnikom.
Za neblagovremeno dostavljanje potrebnih podataka Registru medija APR-a, plaća se dodatnih 3.000,00 RSD takse.
Zakon o elektronskim komunikacijama ne reguliše posebno obavezu dostavljanja podataka niti predviđa sankcije za nedostavljanje potrebnih informacija.
Takođe, neinformisanje Regulatornog tela, nije pedviđeno kao razlog za oduzimanje dozvole od strane REM-a, (osim u slučaju obaveze prethodnog obaveštavanja o promeni vlasničke strukuture, u cilju obezbeđivanja zaštite medijskom pluralizma ).
Zakonom o postupku registracije kod APR-a, propisano je krivično delo za podnošenje lažnog ili preinačenog dokumenta kao pravog, i predviđena zaprećena kazna zatvora od 3 meseca do 5 godina.
Istim zakonom podnošenje prijave sa netačnim podacima, razlog je i za poništaj registracije privrednog društva pred nadležnim sudom. Međutim, nije detaljno regulisano da li se ova sankcija odnosi i na navođenje netačne sadržine u prijavi registru medija čije je predmetno privredno društvo osnivač.
Nije posebno predviđeno krivično delo, prekršaj niti privredni prestup za nepodnošenje prijave.
Međutim, kada je postupak pred APR-om u pitanju, Zakon o postupku registracije u Agenciji za privredne registre, propisuje da se za sve što nije regulisano tim zakonom ima primeniti kao supsidijarni Zakon o opštem upravnom postupku Republike Srbije .
S tim u vezi, APR ima pravo da po opštim pravilima upravnog postupka sprovodi radnje radi obezbeđivanja saradnje i ispunjavanja obaveza od strane registranata.
Najveći problem zakonske regulative koja se tiče javnosti rada i registara koje vodi APR ili REM, je upravo nedostatak efikasnog zakonskog mehanizma koji bi medije primorao da svoje izveštaje i informacije šalju nadležnim organima, a nadležne organe odnosno APR ili REM da dovoljno često ažuriraju baze podataka i takve informacije blagovremeno objavljuju javnosti.
Zakon o slobodnom pristupu informacijama od javnog značaja , shodno se odnosi i na javnost rada Regulatora, koji je dužan postupati po propisima i nalozima poverenika.
KOJI PODACI SE UPISUJU U REGISTAR MEDIJA AGENCIJE ZA PRIVREDNE REGISTRE?
Registar medija, kod APR-a, prikuplja i objavljuje sledeće informacije :
1) naziv i registarski broj medija
2) lično ime i JMBG domaćeg fizičkog lica ili broj pasoša i država izdavanja pasoša stranog fizičkog lica koje je odgovorni urednik medija;
3) broj dozvole za pružanje medijske usluge za elektronske medije;
4) podatak o jeziku na kome se medij izdaje, odnosno na kome se pruža medijska usluga;
5) podatak o internet, elektronskim i drugim formama medija;
6) internet adresa za medije koji se isključivo distribuiraju putem interneta;
7) poslovno ime/naziv, sedište i matični broj izdavača medija/pružaoca medijske usluge;
8) dokument koji sadrži podatke o pravnim i fizičkim licima koja neposredno ili posredno imaju više od 5% udela u osnivačkom kapitalu izdavača, podatke o njihovim povezanim licima u smislu zakona kojim se uređuje pravni položaj privrednih društava i podatke o drugim izdavačima u kojima ta lica imaju više od 5% udela u osnivačkom kapitalu;
9) podatke o iznosu novčanih sredstava dodeljenih mediju na ime državne pomoći, u skladu sa odredbama ovog zakona;
10) podatke o iznosu novčanih sredstava dobijenih od organa javne vlasti pod kojima se podrazumevaju državni organi, organi teritorijalne autonomije, organi jedinica lokalne samouprave, organizacije kojima je povereno vršenje javnih ovlašćenja, kao i pravna lica koje osniva ili finansira u celini, odnosno u pretežnom delu Republika Srbija, autonomna pokrajina, odnosno jedinica lokalne samouprave (u daljem tekstu: organ javne vlasti);
11) podatak o prosečno prodatom tiražu medija u kalendarskoj godini;
12) druge dokumente na osnovu kojih je izvršena registracija;
13) datum i vreme registracije;
14) promene registrovanih podataka;
15) datum i vreme registracije promene podataka.
KOJI PODACI SE UNOSE U REGISTAR ELEKTRONSKIH MEDIJA KOD REGULATORNOG TELA?
Registar medijskih usluga, Regulatornog tela prikuplja sledeće podatke :
1) naziv medijske usluge;
2) naziv pružaoca medijske usluge i podatke o pružaocu (naziv, PIB, sedište);
3) broj i datum rešenja o izdavanju dozvole, odnosno osnov pružanja usluge ako se ona pruža bez obaveze pribavljanja odobrenja, odnosno dozvole;
4) vrstu medijske usluge u skladu sa čl. 43. i 44. ovog zakona;
5) period na koji se izdaje odobrenje, odnosno dozvola;
6) podatke o odgovornom licu pružaoca medijske usluge;
7) podatke o izrečenim merama pružaocu medijske usluge;
8) upozorenje pružaocu medijske usluge o postojanju narušavanja medijskog pluralizma.
Pored Registara, Regulator je dužan na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama od javnog značaja, na odredbe kog zakona upućuje ZEM , učiniti dostupnim na veb sajtu i sledeće podatke:
1) Strategiju razvoja medijske usluge radija i audio-vizuelnih medijskih usluga u Republici Srbiji;
2) propise za primenu ovog zakona i druge opšte akte Regulatora;
3) javne konkurse za izdavanje dozvola;
4) odluke donete po javnim konkursima sa obrazloženjima;
5) podatke iz registra i evidencije;
6) presude u upravnim sporovima pokrenutim protiv rešenja Regulatora;
7) odluke kojima se izriču mere u skladu sa ovim zakonom sa obrazloženjima;
8) Godišnji izveštaj Regulatora;
9) Finansijski plan, finansijske izveštaje i izveštaje ovlašćenog revizora;
10) odluke po prijavama fizičkih i pravnih lica;
11) stručna mišljenja, studije i analize naručene za potrebe Regulatora;
12) poziv i program javne rasprave, kao i izveštaj o sprovedenoj javnoj raspravi;
13) zapisnike sa sednica Saveta Regulatora.
DOSTUPNOST PODATAKA IZ REGISTRA MEDIJA
Podaci, kao obavezni elementi registara, nabrojani u prethodnom pitanju, dostupni su na veb sajtu Agencije za privredne registre i Regulatornog tela.
Međutim, na veb sajtu APR-a omogućena je pretraga podataka samo prema nazivu medija odnosno registarskom broju, pa je praktično nemoguće sagledati medije iz ugla izdavača, odnsono utvrditi koliko medija poseduje pojedinačni vlasnik.
Isto važi i za registar pružalaca medijskih usluga, na veb sajtu REM-a, gde je pored pretrage na osnovu naziva i registracionog broja, još omogućen i kriterijum tipa odnosno vrste medija, ali ne i pretraga unošenjem naziva vlasnika odnosno imaoca dozvole.
Nepostojanje redovnog ažuriranja podataka, je drugi veliko nedostatak javnosti podataka iz registra.
SANKCIJE ZA NEDOSTAVLJANJE ILI NEOBJAVLJIVANJE PODATAKA O VLASNIKU MEDIJA
Mediji su obavezni da inormaciju o svom izdavaču postave ne svom veb sajtu ili na primerku štampanog izdanja, u okviru impresuma, na šta ih obavezuje ZJIM .
Mediji su obavezni da prijave Registru medija i svaku promenu izdavača, najkasnije u roku od 15 dana od trenutka nastanka promene
Elektronski mediji koji su u nadležnosti Regulatora, dodatno su obavezni i da unapred prijave svaku promenu vlasničke strukture ili osnivačkog kapitala i to pismenim putem.
Za nepostupanje predviđen prekršaj, pa se ukoliko propusti da objavi impresum, izdavač – pravno lice ima kazniti novčanom kaznom od 100.000 dinara do 1.000.000. Ista kazna predviđena je i za neobaveštavanje regulatora o pomeni vlasničke strukture.
